تاریخ استرالیا
تاریخ استرالیا به هزاران سال پیش از تمدنهای دیگر نظیر خاورمیانه، اروپا و آمریکا باز میگردد. اگرچه تاریخ مظلومترین دانش دنیا است و گوته نیز در اینباره گفته است: «هیچ تاریخی به دور از حب و بغض و اشتباه نیست.» اما رادیو مهاجرت با جستجو در معتبرترین منابع موجود دنیا، حقیقیترین تاریخ از سرزمین استرالیا را برای شما خوانندگان عزیز گردآوری کرده است.
همانطور که عنوان کردیم تاریخ تمدن استرالیا به زمانی بسیار دور و درازتر از تمدنهای مردم خاورمیانه، اروپا و آمریکا میرسد.
در دورانی که هیچ اثری از اروپاییها، آسیاییها و یا خاورمیانهایها وجود نداشت، مردمان بومی استرالیایی در قارهی استرالیا و اقیانوسیه سکنی گزیده بودند. یافتههای تاریخی و باستانشناسانه حاکی از وجود تمدن در سرزمین عظیم جنوبی یا همان The Great South Land است.
رویدادهای مهم در تاریخ کشور استرالیا
بومیان استرالیایی با نهایت توازن و خاطر آسوده فرهنگی غنی و پربار از آداب و رسوم، آیین و شریعت و شیوهی زندگی یا همان به اصطلاح لایف استایل امروزی را میساختند، تا اینکه در سال ۱۷۸۸میلادی پای بریتانیاییها به این سرزمین باز شد.
در آن سال اولین ناوگان بریتانیایی حامل مجرمان و بزهکاران وارد خاک استرالیا شد. به عبارتی از استرالیا به عنوان کیفرگاه استفاده نمودند.
در دهۀ ۱۸۵۰میلادی نیز در استرالیا فلز درخشان و شکلپذیر، عنصری با عدد اتمی بالا یعنی «طلا» کشف شد. در همان دهۀ ۱۸۵۰میلادی بود که انبوهی از مهاجران با هدف ثروتمند شدن از استخراج طلا به استرالیا هجوم آوردند.
در نتیجه کشف طلا در استرالیا سبب شد تا خیل عظیمی از افراد جانی و تبهکار فراری، قانونشکنان حرفهای، اشرار و یاغیها سرزمین استرالیا را اشغال کنند.
پس از آن در سال ۱۹۰۱میلادی شش مستعمرهی بریتانیا به یک ملت واحد تبدیل شدند تا خدمتگزار وفادار حکومت سلطتنی بریتانیا در جنگهای جهانی اول و دوم باشند.
تاریخ استرالیا پس از جنگ جهانی دوم دستخوش فرازونشیبهای عمدهای شد. قیمت پشم در دهههای ۵۰ و ۶۰ میلادی به طرز سرسامآوری بالا رفت که بعد از آن نیز دری به سوی حوادث پیشبینی نشده در طالع استرالیا گشوده شد.
امروزه تصویری که از استرالیا و استرالیاییها در ذهنمان نقش بسته است جامعهای محافظهکار و آنگلوساکسون را نشان میدهد که از آسیا و آسیاییها کاملا به دور افتاده است.
میتوان گفت که این بیت از مولانا «هر کسی کو دور ماند از اصل خویش / باز جوید روزگار وصل خویش» در مورد استرالیاییها صدق میکند! البته که استرالیا برای تبدیل شدن به مملکتی با جریان فکری لیبرال، آزادیخواه و جهان وطنی خون دلها خورده است.
سیل حوادث، رویدادها، بحرانهای سیاسی، جنگها، تغییرات عمده و ناگهانی فرهنگی یا در اصطلاح شوک فرهنگی و تغییرات اجتماعی باعث شد که این قسمت از خاک زمین به کشوری همچون استرالیای امروزی تبدیل گردد.
بومیان استرالیا
شاید اصطلاح «زایش از دل اصالتها» به گوشتان خورده باشد. استرالیاییها این عبارت را از بالقوه به بالفعل درآوردهاند.
در ابتدا، مردمان بومی استرالیا دو گروه متمایز بودهاند. از زمانی که مردم بومی استرالیا به طور یکپارچه مدرنیته را تجربه کرده و از عصر شکار و گردآوری (دوران میانسنگی) عبور کردهاند، دیر زمانی میگذرد. برخی از دانشمندان معتقدند که این موضوع هنوز جای بحث دارد، با این حال شواهد حاکی از آن است که بومیان استرالیا جز اولین انسانهایی بودند که کشاورزی و ماهیگیری میکردهاند.
دو گروه استرالیاییهای بومی (Indigenous Australian) عبارتند از:
- مردم بومی (Aboriginal people)؛
- مردم جزیره نشین تنگه تورس (Torres Strait Islander people).
گروه اول یعنی مردم بومی خود را کوری (Koori)، موری (Murri) یا نانگا (Nunga) مینامند که نواحی جغرافیایی برزگتری را شامل میشود. البته مردم بومی هویت زبانی و آداب و رسوم یکسانی نیز دارند.
گروه دوم یا جزیرهنشینان تنگهی تورس هویت خود را از طریق منطقهی جغرافیایی محل زندگی خود تعریف کرده و خود را سابای (Saibai) یا مرییم (Meriam) مینامند.
جالب است بدانید که در استرالیا تعداد فراوانی بورسیه و دورههای تحصیلی خاص برای استرالیاییهای بومی ارائه میشود.
یافتههای باستانشناسان نشان میدهد که بومیان استرالیایی قدیمیترین مالکان زمین هستند که ۶۵۰۰۰ سال پیش از آفریقا، هند و آسیا به سواحل استرالیا عزیمت کردند.
مردم بومی و جزیرهنشینان تنگهی تورس اجتماعاتی همگون ندارند. صدها قبیله، گروه فرهنگی و ملت در بین آنان قرار دارند. تخمین زده شده است که حدود 250 زبان و ۶۰۰ گویش و بالغ بر ۵۰۰ ملت مختلف پیش از تجاوز بریتانیاییها به خاک استرالیا در این سرزمین وجود داشته است. این مردمان فرهنگها، باورها و زبانهای بسیار مختلف و متمایزی از هم داشتهاند.
کاشفان استرالیا و تاریخ کشف استرالیا
در سال ۱۶۰۶ میلادی، اولین اروپاییها و به طور مشخص هلندیها به سرپرستی ویلیام جانزون (Willem Janszoon) رهسپار کشف استرالیا شدند.
این ملوانان بخش غربی کیپ یورک (Cape York) در خلیج کارپنتاریا (Gulf of Carpentaria) را جستجو میکردند که از سوی مردم بومی استرالیا مورد حمله قرار گرفتند.
در سال ۱۶۱۶ میلادی، دیرک هارتوگ (Dirk Hartog) و این باز نیز از هلند وارد ساحل استرالیای غربی (Western Australia) شد. این جزیره هماکنون نام وی را به یادگار دارد. البته کشف او کاملا اتفاقی بود زیرا کشتی او در هنگام عزیمت به اندونزی دچار مشکل شده بود.
در سال ۱۶۴۲ میلادی و باز هم از هلند ابل تاسمان (Abel Tasman) پیش از کشف نیوزیلند، فیجی و بازدید از گینهی نو پاپوآ (Papua New Guinea) عازم تاسمانیا بود. البته وی بخش اصلی استرالیا را کشف نکرد.
در سال ۱۶۹۹ میلادی، اولین انگلیسی یعنی ویلیام دامپیر (William Dampier) که یک دزد دریایی بود موفق به دیدن استرالیا و کشف ساحل شمال غربی استرالیا شد.
او اولین اروپایی است که ابراز کرد سرزمینی را را دیده است که در آن حیواناتی بزرگ وجود دارد که میپرند.
در سال ۱۷۷۰ میلادی، کاپیتان جیمز کوک (James Cook) اولین اورپایی بود که استرالیا را کشف کرده و نقشهی ساحل غربی استرالیا را نیز ترسیم کرد.
باور نادرست
اغلب به اشتباه گفته میشود که جیمز کوک کاشف استرالیا است اما در حقیقت وی کسی بود که ادعا کرد این قاره متعلق به بریتانیا است.تاریخ ایران و استرالیا در یک نگاه
استرالیا و ایران از دیرباز با یکدیگر روابط دوجانبه دارند. سفارت استرالیا در تهران در سال ۱۹۶۸ میلادی برابر با ۱۳۴۷ هجری خورشیدی شروع به کار کرد.
سه سال بعد یعنی در سال ۱۹۷۱ میلادی نیز، ایران سفارت خود را در کانبرا (Canberra) افتتاح کرد. روابط دیپلماتیک استرالیا و ایران از زمان گشایش سفارت ایران در این کشور بیوقفه ادامه پیدا کرده است.
البته روابط دوجانبهی تجاری استرالیا با ایران قدمتی دیرینه دارد. این دو کشور همچنان دربارهی مسایل مهم نظیر مردم، قاچاق، تروریسم، مسائل منطقه و حقوق بشر با یکدیگر تعامل دارند.
تاریخ استرالیا، کانادا و نیوزیلند
داگلاس آدامز (Douglas Adams) نویسندهی کتاب مشهور «راهنمای کهکشان برای اتواستاپزنها» صحبتی با این مضمون پیرامون استرالیا و کانادا دارد که میگوید هر کشوری تیپ شخصیتی خاص خود را دارد.
کانادا همانند یک زن باهوش ۳۵ساله است و استرالیا نیز مانند جک نیکلسون (Jack Nicholson) بازیگر آمریکایی است که به شما نزدیک میشود و طوری در صورتتان میخندد که زهره ترک شوید. (فیلم شاینینگ را به خاطر بیاورید!)
در این بخش از این مقاله تاریخ استرالیا، کانادا و نیوزیلند را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا ببینیم سخن داگلاس آدامز تا چه حد صحت دارد.
روابط استرالیا و کانادا
استرالیا برای روابط دیرینه و سازندهی خود با کانادا ارزش قائل است. روابط تجاری میان استرالیا و کانادا به بیش از صد سال گذشته بازمیگردد و ارتباطات دیپلماتیک رسمی استرالیا با این کشور از سال ۱۹۳۹ میلادی آغاز شده است.
از آن زمان تاکنون روابط استرالیا با کانادا در بسیاری از زمینههای گوناگون رشد فراوانی کرده است.
نیروهای ارتش استرالیا و کانادا در هر دو جنگ جهانی، جنگ کره و همچنین جنگ خلیج فارس (Gulf War) سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۱ با یکدیگر متحد بودهاند.
هر دوی این کشورها نیروهای نظامی خود را برای ایجاد ثبات در افغانستان به این کشور اعزام کردند. استرالیا و کانادا پابهپای هم علیه خطرات و تهدیدهای تروریستی در جهان همکاری میکنند. بدین منظور استرالیا و کانادا به همکاریهای فنی، تبادل اطلاعات، تبادل نیروهای انسانی و تعلیمات نظامی مشترک میپردازند.
استرالیا در انجمنها بینالمللی مختلف علیالخصوص سازمان ملل، کشورهای مشترکالمنافع، سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا – پاسفیک، سازمان تجارت جهانی و سازمان همکاری اقتصادی و توسعه با یکدیگر همکاریهای نزدیکی دارد.
منافع زیادی از تجارت اساسی و ارتباطات سرمایهگذاری استرالیا و کانادا عاید این دو کشور میگردد. روابط قوی و محکم میان مردم استرالیا و کانادا نیز به ارتقا روابط این دو کشور کمک میکند.
استرالیاییها و کاناداییهای زیادی هستند که در طی تعطیلات، تبدلات فرهنگی و برنامههای تحصیلی بینالمللی دو کشور از همکاری با هم لذت میبرند.
استقلال نیوزیلند از استرالیا
در سال ۱۸۴۱ میلادی، نیوزیلند از نیو ساوت ولز (New South Wales) جدا و به یک مستعمرهی مستقل تبدیل شد.
آنان پس از گذشت بیش از ۵۰ سال به ابهامات پیرامون روابط میان جزایر و استرالیا پایان دادند. البته پیش از این و از سال ۱۷۸۸ میلادی صحبتهایی دربارهی تعیین مرز نیوزیلند میشد. سرانجام نیز در سال ۱۹۴۷ میلادی، نیوزیلند به کشوری مجزا از استرالیا تبدیل شد.
تاریخ زمینشناسی نیوزیلند و استرالیا
اگرچه مردم نیوزیلند اتصال بین دو کشور را انکار میکنند، نتایج تحقیقات دانشمندان حاکی از آن است که استرالیا و نیوزیلند ۱۰۰میلیون سال پیش از یکدیگر جدا شدند. حرکت لایههای زمین در سطح اقیانوس سبب این رخداد شده است.
گاهشماری تاریخ استرالیا و نیوزیلند
- ۱۶۴۲: ابل تاسمان هلندی سرزمین نیوزیلند را کشف کرد.
- ۱۸۲۹: مستعمرهی نیوزیلند از نیو ساوت ویلز جدا شد.
- ۱۸۵۱: طلا در این سرزمین کشف شد.
- ۱۸۵۲: ۳۷۰٫۰۰۰ مهاجر در جستجوی طلا به این سرزمین مهاجرت کردند.
- ۱۸۵۵: در نیوزیلند زمینلرزهای بزرگ به وقوع پیوست.
- ۱۸۶۰: جمعیت استرالیا به بیش از یک میلیون نفر رسید.
- ۱۸۹۳: نیوزیلند به عنوان اولین کشور جهان به زنان حق رای داد.
- ۱۸۹۶: نیوزیلند به جمعیت ۷۴۳٫۲۱۴ نفری رسید.
- ۱۹۰۷: نیوزیلند از استعمار بریتانیا خارج شد.
- ۱۹۱۳: کانبرا به پایتخت استرالیا مبدل شد.
- ۱۹۱۴و ۱۹۳۹: استرالیا به طرفداری از بریتانیا در جنگهای جهانی شرکت کرد.
- ۱۹۴۷: نیوزیلند از استرالیا مستقل شد.
- ۲۰۰۲: تعداد زیادی از استرالیاییها در یک حملهی تروریستی جان باختند.
- ۲۰۲۰: موج گرما سبب شد تا بزرگترین آتشسوزیهای تاریخ استرالیا رخ دهد.
سخن پایانی
در این مقاله با یکدیگر از تاریخ کشور استرالیا صحبت کردیم. همانظور که ملاحظه کردید استرالیاییها کهنترین تمدن بشری را دارند. آنان اولین انسانهایی هستند که کشاورزی و ماهیگیری میکردند و برای خود آذوقه جمعآوری مینمودند.
دیری نپایید که پس از کشف استرالیا توسط اروپاییها، فلز باارزش طلا نیز در این سرزمین پیدا شد. هزاران هزاران نفر از سراسر جهان در جستجوی طلا و در آرزوی ثروتمند شدند به استرالیا مهاجرت نمودند.
استرالیا کشوری است که حتی طعم تلخ استعمار بریتانیا و تبدیل شدن به تبعیدگاه مجرمان کیفری را نیز چشیده است. در یک کلام، برای آنکه استرالیا، استرالیای امروزی شود، این سرزمین و مردمانش فجایع گونانونی را از سر گذرانده است. بنابراین اصلا جای تعجب ندارد که این سرزمین به جک نیکلسون تشبیه شود.
از خوانندگان دانا و فرهیختهی رادیو مهاجرت سپاسگزاریم که ما را تا انتهای این مطلب همراهی کردند. میتوانید دیدگاهها و یا پرسشهای خود را پیرامون تاریخ استرالیا در بخش نظرات با ما در میان بگذارید. از اینکه اطلاعات مورد نیاز خود را در رادیو مهاجرت جستجو میکنید، صمیمانه سپاسگزاریم.